Wynik badania cytologicznego podawany jest w dwóch systemach : Papanicolau i Bethesda.

 

W tym artykule przedstawiam opis / interpretacje wyniku, który otrzymuje pacjentka.

 

Wynik badania podawany jest w prostszym i starszym systemie PAP oraz nowszym BETHESDA, który jest obecnie zalecany jako bardziej dokładny .

 

Aktualnie zaleca się, by ocena wymazów dokonywana była według systemu Bethesda (TBS). Według tego systemu wyników cytologii nie przypisuje się do grupy wyników prawidłowych, podejrzanych lub nieprawidłowych, jak to się dzieje, gdy wykorzystywana jest tradycyjna skala Papanicolau (PAP). W przypadku systemu Bethesda wynik jest opisowy, dostarcza więc więcej informacji o jakości rozmazu pobranego materiału i wchodzących w jego skład komórkach. 

Skala Papanicolaou

(ang. The Papanicolaou System, PAPA System) – powstała w połowie XX wieku, skala wykorzystywana w interpretacji wyniku badania cytologicznego, czyli obrazu uzyskanego z rozmazu z pochwowej części szyjki macicy. Jest to skala coraz mniej używana przez ginekologów, gdyż nie uwzględnia licznych zmian nienowotworowych narządu.

Opisany wynik przez cytologa można interpretować na podstawie 5 grup.

  • Grupa 1, PAPA I – w rozmazie obecne są wyłącznie prawidłowe komórki nabłonka płaskiego
  • Grupa 2, PAPA II – w rozmazie oprócz prawidłowych komórek obecne są również komórki stanu zapalnego. Jest to obraz najczęściej spotykany, interpretowany przez lekarzy jako "niepodejrzany" świadczący o braku obecności komórek przednowotworowych czy nowotworowych. Wynik badania z grupą 2 świadczyć może o pojawieniu się nadżerki, którą należy wyleczyć, a po terapii powtórzyć cytologię.
  • Grupa 3, PAPA III – w rozmazie obecne są komórki nieprawidłowe, czyli tzw. dysplastyczne. Jest już to obraz "podejrzany", który można interpretować ze względu na dwa podtypy:
    • podtyp A sugeruje nasilony stan zapalny, który wraz ze zmianami cofnie się po zastosowaniu odpowiedniego leczenia
    • podtyp B świadczyć może o średniej lub dużej dysplazji nabłonka, w której dokonuje się dalszej diagnostyki w postaci kolposkopii czy biopsji
  • Grupa 4, PAPA IV – w rozmazie obecne są tzw. komórki atypowe, które świadczyć mogą o obecności raka przedinwazyjnego szyjki macicy, czyli nienaciekającego okolicznych tkanek
  • Grupa 5, PAPA V – w rozmazie obecne są komórki świadczące o obecności inwazyjnego raka szyjki macicy               {Wikipedia}

 

System Bethesda

A OCENA TECHNICZNA ROZMAZU

A1. Rozmaz odpowiedni do oceny

A2. Rozmaz odpowiedni do oceny warunkowo:
a) podsuszony
b} ubogokomórkowy
c) niezbyt czytelny z powodu licznych komórek zapalnych
d) niezbyt czytelny Z powodu licznych erytrocytów
e) brak komórek z kanalu szyjki
f) znaczna cytoliza lub autoliza
g) zawiera substancje zewnątrzpochodne

A3. Rozmaz nie nadaje się do oceny cytologicznej
a) zbyt ubogo komórkowy
b) wysuszony przed utrwaleniem
c) źle utrwalony
d) nieczytelny z powodu licznych komórek zapalnych
e) nieczytelny Z powodu licznych erytrocytów
f) nieczytelny z innych powodów

 

B. OCENA CYTOLOGICZNA ROZMAZU

B1. Zmian cytoonkologicznych nie stwierdzono

B2. 0braz cytologiczny nieprawidłowy

 

C. INTERPRETACJA / WYNIK

C1. Nie stwierdza się cech śródnabłonkowej neoplazji ani raka

1. Czynniki infekcyjne
a) infekcja Trichomonas Vaginalis
b) infekcja grzybicza odpowiadająca Candida sp.
c) infekcja o cechach bacterial vaginosis
d) niespecyficzna infekcja bakteryjna
e) infekcja bakteryjna o cechach Actinomyces
f) zmiany w komórkach odpowiadające infekcji wirusem HSV
g) zmiana flory bakteryjnej
h) zmiany komórkowe odpowiadajqce Chlamydia Trachomatis
i) Wykładniki infekcji HPV

2. Inne zmiany nienowotworowe (odczynowe i naprawcze) -
- zmiany odczynowo związane z:
a) zapaleniem (łącznie z typową regeneracją)
b) atrofia
c) atrofia z zapaleniem
d} napromieniowaniem-radioterapią
e) odpowiedzią na ciało obce (IUD)

C2. Inne zmiany
Obecność komórek gruczołowych u kobiet po wycięciu macicy.
Obecność komórek endometrialnych u kobiet powyżej 40 r.ż.

C3. 0becność nieprawidłowych komórek nabłonkowych

Komórki nabłonka płaskiego
1. Nieprawidłowe komórki nabłonka płaskiego (ASC)
a) nieokreślonego znaczenia ASC-US
b) nie można wykluczyć HSIL-ASC-H
c) LSIL
d) HSIL
e) rak płaskonabłonkowy

Komórki nabłonka gruczołowego
2. Nieprawidłowe komórki nabłonka gruczołowego (AGC)
a) kanału szyjki (endocerwikalne)
b) endometrioidalne
c) nieokreślone

3. Nieprawidłowe komórki gruczołowe, prawdopodobnie nowotworowe
a) endocerwiklane
b) endometrioidalne

4. Gruczolakorak-adenocarcinoma endocervicale in situ (AIS)
Gruczolakorak-adenocarcinoma
a) kanału szyjki
b) endometroidalny
c) pozamaciczny
d) inny

C4. Zalecenia
a) powtórzyć wymaz cytologiczny
b) wykonać test estrogenny
c) inne ....

 

opracował : dr Adam Mościcki (@07.2018), ostatnia korekta 12.01.2020